Reacties

De vzw Notenkraker die zangkoren van Wuustwezel-Braken groepeert maakte zelf een soort musical over WOI onder de titel “De Laatste Brief”. Ze haalden heel wat inspiratie uit de website en de bewerkte partituren van Wreed & Plezant. Fragmenten zijn te vinden op YouTube

Ondertussen staat het wel al een tijdje op ons repertoire – zie De nieuwjaarsbrief

[…] nood“, een lied uit de eerste helft van de 19e eeuw dat ook model heeft gestaan voor “Hij moest soldaat gaan zijn” en dat net zoals hier over een ongelukkige soldaat gaat die tijdens zijn legerdienst ontdekt […]

In haar licenciaatsverhandeling “De Eerste Wereldoorlog in het Vlaamse volkslied” (2001) citeert Elke De Greef uit een andere onuitgegeven licentiaatsverhandeling van Odette Albrecht “Volksliedonderzoek in het Noordwesten van Brabant (Asse, Essne, Hekelgem, Mazenzele, Merchtem, Mollem, Opwijk” (1978) en daarin vinden we dit lied terug zoals opgetekend in Opwijk bij Frans Aelbrecht met als opmerking: “Frans leerde dit oorlogslied als krijgsgevangene in Hechen/Duitsland van ‘een jongen uit Brugge’, die zelf de tekstschrijver was van het lied.” Over de melodie wordt niets gezegd.
Het is dus mogelijk dat Bruggeling Lustenhouwer het kort aan de bron kon noteren.

de Antwerpse versie is van Dulle griet, is ook op LP uitgebracht, de wereld is een aardig spel
ik heb hem digitaal, kan het altijd doorsturen.
meer info over dulle griet www.antwerpsemuziek.be

Dat liedje heb ik mijn… overgrootmoeder (1859-1946) horen zingen, dadelijk na de tweede wereldoorlog. Ik vind het leuk dat zulke liedjes niet verloren zijn gegaan…

Harrie Franken tekende dit refrein op als volkslied in postel, waar het een nieuwe melodie had gekregen.
De tekst is wel bijna exact hetzelfde gebleven, misschien omdat tekst schrijven minder moeilijk was dan noten?
De eindregel luidt daar ludiek:
‘maar geen centen in zijn zak’

Zeer tof, de melodie is een Frans lied als ik mij niet vergis en is o.a. ook gebruikt door de Lange Jojo om het schitterende “Célestin” op te maken.

In zijn interessant boekje “Marktzanger Theophiel Vander Meersch (1862-1925)” schrijft Herman Meirhaeghe in 2017 dit lied toe aan zijn overgrootvader. Die heeft maar een paar liederen op vliegende blaadjes laten drukken (met vermelding “woorden van Th. Van der Meersch”) en het genever-lied was daar niet bij, maar de meeste van zijn liedjes verspreidde hij enkel mondeling of via handgeschreven copies. En dorps- en streekgenoten die het in hun eigen liedschriftje hadden overgenomen verwijzen stellig naar “Fille Vemeersch” als auteur. Een zangwijze werd echter ook daar niet vermeld. De melodie die wij erop plakten blijft dus geldig tot nader order.
Afgaande op de ruime verspreiding van dit lied twijfelen wij er persoonlijk heel sterk aan dat hij de auteur is; zijn andere liederen zijn veel lokaler gebleven. Misschien heeft hij er wel een paar eigen strofen aan toegevoegd.
De eerste strofe bij Van der Meersch luidt als volgt:

Wat heeft een mensch toch rare zinnen,
En vieze goesten zoo van alle soort,
G’ hebt er die ’t geld bij ’t vrouwvolk verspillen,
Den eenen sjiekt, den anderen smoort,
Maar ik voor mij en vind niet beter,
Dan te gaan zitten in de volle kroeg,
En daar te drinken ’t waterke des levens,
Genijverken zo lief van ’s morgens vroeg.

We vinden daar ook 3 strofen die bij de andere bronnen niet aanwezig zijn:

strofen 3 en 4:

Daar zijn er die geen genijver verteren,
Maar ik zeg het, zoo eenen wordt niet oud,
Let er maar op, hij zal geen hoge toppen scheren,
Want zijne maag die is altijd verflauwd,
‘k Heb er bij ouwe mannen ooit gezeten,
Daar was nooit eenen die van ziekte kloeg,
Zij wilden van geen apotheker weten,
Zij dronken genijverke van ’s morgens vroeg.

Mij dunkt, ik hoor het ook al iemand zeggen:
“Blijft gij zoo drinken, ge zijt gauw kapot”,
Daar mag ik rustig mijne kop bij leggen,
Hoe eer ik sterf, hoe eer ik ben bij God,
Hij ziet zoo geerne de genijveristen,
Daar was nooit eenen die van ziekte kloeg,
Want d’ apostelen en evangelisten,
Dronken genijverke van ’s morgens vroeg.

7e en laatste strofe:

Ja, Vrienden, daarmee ga ik dan besluiten,
Onthoudt toch altijd dezen schoonen zang,
En wilt toch nooit genijver gaan verslijten
Want ’t is ‘ne goên en ‘ne gezonden drank,
En als de dood mij eens komt te verrassen,
Wilt dan niet vragen : “Wat met hem gedaan?”,
Wilt gij dan maar mij met genijver wasschen,
Opdat ik ginder zat zou komen aan.

In de strofe over “enen boer” zingt Van der Meersch:

(...) Hij zegde mij dat hij niet kon gaan werken,
Voor hij er had gepakt een stuk of zeventien,
Daarnaar, in ’t zweet, ging hij dan wat gaan werken,
Al in de schuur ofwel achter de ploeg,

Dat stukje is dus na overlevering een beetje aangepast en gecontamineerd door het lied ” ’t Boerenleven dat is plezant”…

Grosso modo dezelfde tekst wat het refrein betreft schreef marktzanger Frans Jacobs op zijn liedblad nr 112. De strofen zijn helemaal anders maar de muziek is ook weer dezelfde. Frans Jacobs woonde in Gent …

l Compleet
‘k Kwam pas maar uit de schoole
Als mijn moeder sprak tot mij
Zie jongen luistert vrij
Wat stiel begeerde gij
‘k Zei moeder ‘k heb een velo
En ik zie een groot faveur
Ach laat mij ’t stielke leeren van coureur

Refrein
Om coureur te worden moet ge kunnen rijden
Ja uw beenen mogen in geen knoopen slaan
Ge moogt niet drinken uf niet rooken en niet vrijen
Niet te vroeg al bij de schoone meisjes gaan
Goed geschapen zijn van ooren en van pooten
Slaan uw polsen meer dan 100 ’t is kadee
Laat u dan maar loopen tusschen al de groeten
’t Zij met Hamerlinck, De Kuyscher, gij moet mee

2 Compleet
Mij eerste koersken dat ik deed
Die sloeg mij nogal mee
‘k Had er onverveerd
Mijn beenen ingesmeerd
Als men van achter telde
Kwam ik g’heel den eerste toe
Zij kregen om den duivel mij niet moe

3 Compleet
Een jaar of drie gereden
En kreeg kennis met een meid
Was ik met haar alleen
Dan vroeg ze mij verblijd
Wat voor een stiel die doet ge
En ‘k kreeg mijn buize per malheur
Als ik haar zei dat ik leerde voor coureur

EINDE