Cahiers
0
Op alle familiefeesten en op alle jaarlijkse teerfeesten van populaire verenigingen werd er hartstochtelijk gezongen, gedanst en flauwekul verkocht. Vroeger, toen er geen discobars waren, geen video-opnames, geen playbackshows, …
In elke familie was er minstens 1 “standup comedian” die op dergelijke feesten aangepaste moppen vertelde, een verre nonkel die een kleine circus-act ten beste gaf en een opa of oma die een vergeten liedje zong uit den ouden tijd. Het repertorium werd door meerdere toehoorders ijverig gecopiëerd in gelijnde schriftjes – “cahiers”, want dat was het woord dat de drukker op de kaft had gezet – om ze later nog eens thuis tijdens de lange winteravonden te kunnen oprakelen en zo de feeststemming in de herinnering en in de woonkamer te brengen.
Ook soldaten penden zo’n schriftjes vol met liederen om er op tijd en stond mee uit te pakken als de verveling toesloeg of als er minder prettige belevenissen moesten verwerkt worden.
Een aantal universiteitsstudenten aan de K.U.L.-Leuven hebben onder begeleiding van professor S. Top ijverig neergeschreven wat ze ontdekten bij hun bezoekjes aan oudere mensen die hen voorzongen uit zo’n cahiers of puur uit het geheugen oude liederen opdisten. De publicaties die daaruit voorkwamen zijn voor niet-academici nauwelijks beschikbaar en heel af en toe komen er zulke boekdelen in ons bezit. Nog uitzonderlijker is het als hun eventueel gemaakte bandopnames van de gesprekken en de zangpartijen behouden blijven en tot bij ons geraken. Uitschrijven van de gebruikte melodieën hoorde niet bij de opdracht van deze studenten; met behulp van deze opnames kunnen wij proberen de oorsprong van de melodie te achterhalen.
Dat is ons in 1 geval aardig gelukt – zie onderaaan het lijstje
Hieronder een lijst met linken naar PDF-scans van een aantal handgeschreven verzamelingen. Als u de onweerstaanbare drang voelt om zo'n schriftje te downloaden en de teksten over te typen in uw tekstverwerker, laat het ons dan aub weten :-)
Cahiers:
- “Cahier Classique” familie Meert – De Greef – Wambeek (MUZ0534)
- Handschrift gedichten en liederen van A. De Cuyper – Beersel (MUZ0425)
- Handschrift uit Rode (MUZ0376)
- liedbladen van arbeiders uit Izegem en omgeving (MUZ0656)
- Liederenboek: “Kluchten en Romance” van Eugenius Koopman – Antwerpen (reeds helemaal herschreven) (MUZ0349)
- Liederenschrift uit Mechelen circa 1900 (MUZ0726)
- Liederenschriften van Victorine Laes – Leefdaal (MUZ0351)
- Liedjes Scheerlinck – Iddergem (MUZ0357)
- Liedjes uit de oude doos van de familie Froyen – Diepenbeek (MUZ0385)
- liedjesschrift “martelares van Antwerpen” (MUZ0564)
- Liedjesschrift Julia De Greef – Korbeek Dijle (MUZ0150)
- Liedjesschrift Florentine Sterckx – Leefdaal (MUZ0350)
- Liedjesschrift uit Meerbeek (MUZ0440)
- Liedjesschrift WOII (bewerkt) Mathilde Crickx – Wintam (MUZ0523)
- Liedjesschrift (origineel) Mathilde Crickx – Wintam (MUZ0523)
- Liedjesschrift De Vriendt – Iddergem (MUZ0642)
- Liedjesschrift Judith Bogaert – Mechelen (MUZ0751)
- Liedjesschrift S. Mertens (MUZ0759)
- Liedjesschrift uit 1800 (MUZ0765)
- Liedjesschrift Martha Criel 1916 – Evergem (MUZ0766)
- Liedjesschrift Martha Criel 1911 – Evergem (MUZ0772)
- Liedjesschrift Martha Criel 1917 – Evergem (MUZ0773)
- Liedjesschrift Theophiel Govaerts – Ourodenberg (MUZ0785)
- Liedjesschrift Vandevelde – Dendermonde (MUZ0807)
- Liedjesschrift Putman – Kortrijk (MUZ0809)
- Liedjesschrift bezorgd door Jan De Vos – Rumst (MUZ0727)
- Liedjesschrift bezorgd door J. De Roy (MUZ0802)
- Liedjesschrift van Leontien Wijnants – Duisburg (MUZ0133)
- Liedjesschrift van soldaat Victor Clerinx – Leefdaal (MUZ0346)
- Liedjesschrift van soldaat Adriaan Vrebos (MUZ0475)
- Liedjesschrift van Josée Vervoort, vermoedelijk tijdens de schooltijd bijgehouden. (MUZ0589)
- Liedjesschrift van Leonard Van de Velde – Aertselaar (MUZ0590)
- Liedjesschrift van Maurits Vangilbergen – Binkom (MUZ0613)
- Liedjesschrift uit Bertem (MUZ0661)
- Liedjesschrift van Anna van Robbroeck vanaf 1912 (MUZ0719)
- Liedjesschrift van soldaat Albert Reynders – 1916 (MUZ0626)
- Liedjesschrift van M. L. Enis – Herent (MUZ0717)
- Liedjesschrift via familie Nijs (MUZ0516)
- Liedjesschriften Constant Van Oosterwijck – Wespelaar (MUZ0761)
- Liedjesteksten verzameld door Louis Laermans – Herent (MUZ0477)
- Schriftjes van Rachel Viaene (MUZ0574)
- Soldatenschrift van Maria Delphina Peleman – Londerzeel (MUZ0563)
- Tekstbundel van KVLV Herne (MUZ0362)
- Zangboek van Maria Wouters – Herent (MUZ0531)
- Zangboek van Jeanne De Greef – Wambeek (MUZ0535)
- Liedjesschrift Jef Vanbussel (1930-1960) (MUZ0915)
- Liedjesschrift Angela De Backer circa 1939 (MUZ0916)
- Liedjesschrift Maria Jambon in het 10e leerjaar (MUZ0922)
- notaboekje van Henri Rogiers uit Asse (1914) (MUZ0932)
- soldatenliedboek van Jean Huveneers (Hasselt circa 1914) (MUZ0938)
- liedboek Rosalie Van Hemelrijck uit Opwijk (1918)(MUZ0948)
Verhandeling K.U.L.:
- HET VOLKSLIED in Kasterlee, Lichtaart, Tielen, Gierle, Turnhout en Oud-Turnhout, deel I-II-III-IV,
Verhandeling voorgedragen tot het bekomen van het diploma van licenciaat in de Germaanse Filologie door HERMAN VAN GORP
Promotor: prof. dr. S. TOP, Afdeling Nederlands-Engels 1975-1976. (MUZ0903 bewerkt en aangevuld door Johan Morris 2021-2023)
Van onderstaande liederen vonden we de tekst in zo’n handgeschreven verzameling liederen.
Het werd in veel gevallen een lange speurtocht om de melodie terug te vinden…
- ’t Draaide, ’t zwaaide, … (23 december 2018)
- ’t Haar af (7 oktober 2015)
- ’t Was mijn geluk, de liefde (3 juni 2015)
- Aan de haven van Antwerpen (25 juli 2018)
- Aan de Jongens van den IJzer (23 juni 2022)
- Aan de kazerne (Kinderbede) (15 maart 2017)
- Aan de witte banken (19 maart 2022)
- Aaneengevrozen (30 april 2010)
- Achter ’t Muziek Militaire (23 februari 2022)
- Alleen is maar alleen (12 juli 2011)
- Als de klokke slaat (18 november 2015)
- Als grootmoeder trouwde (27 mei 2015)
- Apachenhart (Alfons, de beul der publieke vrouwen) (29 juli 2019)
- Arme Sonny Boy – een kindje vroeg gestorven (21 juni 2011)
- Biechten (26 maart 2016)
- Bij het graf der tijden (17 februari 2019)
- Boerke Naas (4 januari 2024)
- Buchenwald (17 juni 2011)
- Collaborateurs (3 mei 2019)
- Daisy Bell (de tweepersoonsfiets) (2 mei 2018)
- Dan is ’t Jan (14 februari 2019)
- De bedelares (12 maart 2022)
- De beenhouwer (16 februari 2020)
- De bende van Haezebrouck (1909) (5 september 2018)
- De bloem des bals (2 februari 2023)
- De Clown (21 juli 2019)
- De drie verloren knaapjes (28 januari 2015)
- De ere-dief (25 augustus 2019)
- De gelukkige echtgenoot (22 augustus 2018)
- De gevolgen van armoede en ellende (16 augustus 2017)
- De goede vent (18 juni 2022)
- De gruwelijke moord te Saventhem (1931) (18 juni 2011)
- De Keizer aan den IJzer (2) (16 februari 2023)
- De kleine zwaluw (25 oktober 2017)
- De kus in de vier jaargetijden (6 juli 2016)
- De kwakzalver (8 augustus 2013)
- De laffe moordaanslag te Essene (1939) (20 mei 2021)
- De lasterpraat (24 mei 2016)
- De Mecanicien (3 december 2014)
- De misdaad van een soldaat (Van Ferdinand en Virginie) (10 november 2018)
- De Nachtwacht (4 juli 2011)
- De Nieuwjaarsbrief (1 januari 2018)
- De oorlogsellende (27 mei 2019)
- De pensenjager (16 maart 2023)
- De rouwdag der ontgravene helden gevallen op ’t veld van eer (5 november 2011)
- De Schildwacht aan den IJzer (16 juni 2022)
- De schoenen van klein Jantje (16 februari 2022)
- De spiegelkas(t) (18 december 2013)
- De sukkelaar (14 maart 2021)
- De twee kaalkoppen (komisch duet) (19 september 2018)
- De vagebond (21 juli 2011)
- De valse liefde (11 juni 2022)
- De verlatene Jeanne Elisabeth Schrapnel (9 juni 2011)
- De Visschersramp op Zee (1924) – auteur onbekend (30 juni 2011)
- De Vlaamse werkman (Tamboer ca 1930) (20 april 2016)
- De vreselijke moord te Bertem (1912) (8 juni 2001)
- De vrouwen (21 februari 2020)
- De waterplas (15 juni 2011)
- De wees van de Communard (1894) (27 januari 2013)
- De wees van de soldaat (7 december 2016)
- De wereld vergaat (22 augustus 2011)
- De zoon van de sergeant (1 maart 2020)
- De zwarte furie te Opwijk (16 juni 2011)
- Den bult (16 april 2019)
- Driemaal wenen (14 juni 2017)
- Droomland (30 april 2019)
- Een deftige familie (15 maart 2020)
- Een dief uit vaderplicht (28 juli 2020)
- Een man moet zijn zieke vrouw verlaten (14 oktober 2015)
- Een meid van de straat (27 mei 2014)
- Een ongeval (2 februari 2020)
- Een reisje naar Brussel (met de trein) (25 april 2013)
- Ene vrouw door haar man vermoord te Kortrijk op afschuwelijke wijze (21 juli 2022)
- Fleur de la mansarde (22 juni 2011)
- Ga, kus moeder voor mij (12 januari 2023)
- Gebed om de vrede (10 november 2019)
- Geef mij dat bloemeke als ’t u blieft (21 maart 2024)
- Henri en Helena (2 september 2019)
- Het bedelaarskind (2 december 2010)
- Het bloemenmeisje (24 oktober 2012)
- Het bombardement op Antwerpen (1943) (2 april 2019)
- Het edelmoedig knaapje (5 maart 2019)
- Het engels front (“Acht jaar gevang” – “Dief maar snul”) (17 mei 2016)
- Het Fort van Breendonk (10 juni 2019)
- Het gasthuis (26 augustus 2015)
- Het huwelijk van Martha op haar sterfbed (18 oktober 2017)
- Het klooster van Sint-Arjaan (9 mei 2018)
- Het lied der haren (13 februari 2022)
- Het lied van Alfons de soldaat (6 september 2014)
- Het lied van de kletskop (15 juli 2012)
- Het lied van de paling (5 augustus 2015)
- Het schipperken (9 mei 2024)
- Het stervende kind (8 juni 2000)
- Het weesmeisje (aan d’oever van een snelle vliet) (28 november 2012)
- Hij gaf haar zeven steken (20 juli 2016)
- Hij moest soldaat gaan zijn (13 juni 2011)
- Hoort gij de kanonnen ? (7 juni 2017)
- Hovaardigheid (10 augustus 2020)
- Huldelied aan korporaal Trésignies (20 maart 2014)
- Ik ben te oud (1 juni 2016)
- Ik ben voor ’t ongeluk geboren (27 juli 2016)
- Ik heb een bloemeke geplukt (27 april 2016)
- Ik mag van mijn meke niet trouwen (21 mei 2022)
- Ik volg Moeders raad (2 maart 2022)
- Ik wou dat ik nog een ketje was (29 juni 2011)
- Ik zeg het niet (20 november 2013)
- In het vuur der hel (1 juli 2011)
- Is Hitler dan zo’n ezel? (20 mei 2019)
- Julia, de onbekende vluchtelinge (5 februari 2019)
- Kerstlied voor het oorlogsjaar 1915 (30 juni 2022)
- Klaasavond (2 december 2015)
- Klacht van een blinde (29 april 2021)
- Koop, koop mijn bloemen (24 mei 2017)
- Lachen doet pijn (10 mei 2016)
- Laura (8 juni 2009)
- Laura (kluchtlied) (16 mei 2024)
- Lena die schone (8 juni 2001)
- Lied van Carnaval (8 februari 2016)
- Lied van de discipline (10 mei 2017)
- Lied van de genevellisten (17 juni 2006)
- Lied van de gescheurde broek (18 januari 2024)
- Lied van de Herderin (11 juli 2011)
- Lied van de klas (10 januari 2018)
- Lied van den ouden tijd (10 juni 2010)
- Lied van den smid (2 november 2023)
- Lied van het weeskind (14 mei 2022)
- Lied van het zeemanskind (18 maart 2015)
- Lina, de bloem van het dorp (22 december 2022)
- Manneke Pis (2) (24 augustus 2017)
- Martelares van Antwerpen (15-08-1902) (15 augustus 2015)
- Marteldood ener moeder (15 februari 2024)
- Martha – drama der jaloersheid (8 november 2017)
- Martha, liefde tot der dood (15 september 2020)
- Mijn Visioen (Oorlogslied 1914-1918) (29 september 2018)
- Mijn vogelschrik (26 oktober 2018)
- Mijnen hond die blafte luid (6 juli 2011)
- Minnelied van Amelia (8 juni 2011)
- Moeder, geef mij nog een kus (6 december 2018)
- Moedertje bij de “Talkie” (28 december 2021)
- Moederweelde (1 maart 2017)
- Naar de Kermis (6 april 2016)
- Neuzenbruiloft (18 november 2007)
- Onder de appelboom (18 juli 2011)
- Onder de rozen (3 januari 2022)
- Onder het licht van de lanteiren (9 november 2023)
- Ons huisje in Vlaanderen (17 november 2019)
- Ontrouwe liefde (8 juni 2016)
- Oorlog aan den oorlog (13 juni 2013)
- Oorlogslied 1914 “Den IJzer in” (25 november 2018)
- Op den IJzerkant (31 januari 2024)
- Op een schonen zomermorgen (“De twee geliefden”) (29 juli 2015)
- Op krukken (9 augustus 2015)
- Op mijn kloeten (kloefen) (13 april 2023)
- Per vliegmachien (23 maart 2023)
- Revolutie in Parijs (1893) (8 juli 2019)
- Rozalia (de klappende papegaai) (17 januari 2019)
- Sale Cochon (3 juli 2011)
- Schetenlied (19e eeuw) (31 augustus 2016)
- Siska van Rotselaar (18 januari 2018)
- Smeeklied tot den heiligen Antonius (11 januari 2024)
- Sofietje (17 augustus 2016)
- Soldaat versus Pacifist (8 februari 2024)
- Soldaten lagen bij nachte (20 december 2019)
- Trouwfeest lied (28 december 2023)
- Tussen 800 matrozen (28 oktober 2015)
- Vader alleen (9 maart 2013)
- Vader, keer weer ! (13 juli 2016)
- Van ’t Lieve Kleine Belgenland (21 oktober 2015)
- Van den versmoorden zeeman (6 september 2013)
- Van honger en kou gestorven (27 juni 2011)
- Veracht niemand (9 december 2021)
- Verboden liefde (21 november 2020)
- Vergeet ze niet (16 december 2021)
- Voor en na den oorlog (7 februari 2021)
- Vrede op aarde voor ieder mens (7 juli 2022)
- Werkman, komaan (23 juli 2014)
- Wezenklacht (op ’t sombere kerkhof) (3 februari 2019)
- Willem’s leven en dood (21 september 2016)
- Witte rozen (29 augustus 2013)
- Zij die niet slapen (17 december 2014)