Plagiaat ?
In een liedjesschrift dat we mochten raadplegen zat een liedblad “HET ZINGENDE VLAANDEREN” afkomstig uit Aalst.
Dat zou van Emile Van Cauter en Prosper De Beul moeten zijn, die laatste maakt elders op het liedblad nog eens reclame voor zijn café in de Koolstraat 71 te Aalst. We nemen aan dat zij in dat café regelmatig hun liedjes zongen.
Op hun liedblad staan 14 liedjesteksten zonder vermelding van auteurs, meestal wel de zw. (zangwijze). Enkele daarvan zijn “gekende” radiohits waarin de Antwerpse uitgever Arnold Frank de hand had als auteur of als vertaler:
- Heimat uwe sterren (Heimat, deine Sterne – vert. Arnold Frank / Werner Bochmann)
- Twee Blauwe Oogen (Arnold Frank / Wim Kreuer) (cfr. melodie van “Moord te Heverlee”)
- Dan is ’t Kermis (Arnold Frank / Wim Kreuer)
- Bonsoir Cherie (Arnold Frank / Joop De Leur) (cfr. melodie van “Onschuldige verdachte”)
Die liederen werden veelvuldig gezongen door de auteur zelf als “De Lustige Sinjoor” samen met zijn “Schlager Amusements Orkest”. Tamboer had deze liederen eveneens op zijn repertoire en hij vermeldt dan meestal de auteurs. Hij schreef bovendien ook andere teksten op de melodieën.
De andere liederen op het liedblad Van Cauter – De Beul:
- Ik zing u de waarheid (zw. Heidewitska)
- Op de smokkeltrein (zw. Wat kan die Sigi daar aan doen)
- Ik zoek een vrouw (zw. Het gaat alles voorbij)
- De Vredesdroom ener Moeder (zw. Je bent met goud niet te betalen)
- Toeristenvelos voor Damen (zw. Ouwe Taaie)
- De Boeren verkeren in nood (zw. Hoempa-orkest in het straatje)
- Denkt gij dat? (geen zw. vermeld)
- Te laat Lina (zw. Bonsoir Cherie)
- De vermiste vluchteling (zw. Je bent met goud niet te betalen)
- Bombardement op Brussel en Gent (zw. Je bent met goud niet te betalen)
We vertelden al eerder dat “Heimat, deine Sterne” verdacht veel op “Goodbye Hawaii” lijkt, een beetje plagiaat dus, maar bij nader toezien is dat niet het enige verdachte lied! Want na enig speuren ontdekten we dat vrijwel alle “andere liederen” zonder bronvermelding “overgenomen” zijn van een collega-marktzanger, namelijk Tamboer, alias van Lionel Bauwens. Dat wordt nergens vermeld, de indruk wordt gewekt dat Van Cauter – De Beul die teksten zelf schreven op een bestaande melodie. En ze probeerden dit volgens mij ook een beetje te verstoppen door andere titels aan de liederen te geven:
- Ik zing u de waarheid (zw. Heidewitska) heet bij Tamboer “Waar is dat geld allemaal naartoe“
- Op de smokkeltrein (zw. Wat kan die Sigi daar aan doen) komt van “Vergeten smokkelwaren en voorwerpen in den trein”
- Ik zoek een vrouw (zw. Het gaat alles voorbij) is in feite “Anders niet of een vrouw“
- De Vredesdroom ener Moeder (zw. Je bent met goud niet te betalen) is “Moeders vredes droom“
- Toeristenvelos voor Damen (zw. Ouwe Taaie) is “De vrouwen touristen velos – merk : Pakie-Pakie“
- De Boeren verkeren in nood (zw. Hoempa-orkest in het straatje) is “De Radio-Berichten“
- Denkt gij dat? is “Geloofde gulder dat“. De zangwijze wordt ook door Tamboer niet vermeld.
- Te laat Lina (zw. Bonsoir Cherie) is “Keert weer, Lina“
- De vermiste vluchteling (zw. Je bent met goud niet te betalen) is “Den doodgewaande Vluchteling“
Alleen het relaas over een “Bombardement in Brussel en Gent” vinden we niet meteen terug in het repertoire van Tamboer. Misschien hebben ze dat wél zelf geschreven, de tekst is namelijk van duidelijk minder kwaliteit. Hier het refrein om dat te illustreren:
Bombardement, wat hebt ge weer doen komen
onder de mensen die leefden met hun zorgen.
Hun klein bezit werd overal vernield.
Met ’t grootste leed hebt gij hun nu besteed.
En het houdt niet op: in “Den doodgewaande Vluchteling” plagieert Tamboer zichzelf een beetje door het begin van het refrein te hergebruiken van een lied over een gelijkaardige gebeurtenis, zij het op een andere melodie – zie “Hij kwam terug“. Maar dat mag natuurlijk.
Of Van Cauter en De Beul al deze liederen met toestemming van de auteur hebben overgenomen valt te betwijfelen. Als ze Tamboer daarvoor netjes vergoed hadden was er geen reden om de liedtitels te wijzigen …
Van “Geloofde Gulder Dat ?” kennen we dus niet de melodie. Bij de eerste versregels dachten we het lied “la Faridondaine” van De Béranger te herkennen (Sur la façon de Barbari, mon ami) maar de rest van de tekst past daar niet bij. Daarom een oproep tot onze trouwe volgers: weet iemand welke melodie past bij onderstaande tekst?
Geloofde gulder dat
[A] Lionel Bauwens [C] onbekend
Er wordt gebabbeld en gepraat
Gelogen en bedrogen
Hoe het in dezen tijd hier gaat
Nu komt er alles boven
Ons geld is maar papier
Toch schart men met plezier
Om het bijeen te krijgen
’t Is beter of de beurze plat
Zoo spreekt ne nieuwe rijke
Geloofde gulder dat ?
Geloofde gulder dat ?
De boeren gaan ’t nu anders doen
’t Geen dat zij niet ’n leveren
Die gaan ze voor nen kleine poen
Aan d’ arme mensen geven
In plaats van op te slaan
Boter, patatten, graan
Die gaan wij kunnen kopen
Gelijk ’t rantsoen in ieder stad
Zij gaan geen mensen stropen
Geloofde gulder dat ?
Geloofde gulder dat ?
De vrouwen die allene zijn
Zij laten hulder zweven
Binst dat de man afwezig is
Kunnen zij peper geven
Zij lopen opgezet
Zij worden dik en vet
Met hulder vent zijn pieten
Leven zij goed op hun gemak
Dat z’in den echt bedriegen
Geloofde gulder dat ?
Geloofde gulder dat ?
Brussel dat is een schone stad
Waar meisjes hun pareren
Om te floreren met ne man
Al was ’t nen oude pere
Daar op de voddenmarkt
Is er nog niets te kort
Men steekt u daar in ’t nieuwe
Nen stoeffer slaapt onder ’t dak
Al met een snelle kiene
Geloofde gulder dat ?
Geloofde gulder dat ?
Den oorlog duurt al veel te lang
Dat zeggen al de mensen
Dat hij dees jaar toch was gedaan
Hoort men toch ieder wensen
Nen heer met hoed en col
Vertelt en houdt het vol
Den oorlog volgens menig
Zal duren al lag alles plat
Tot in ’t jaar vijf-en-veertig
Geloofde gulder dat ?
Geloofde gulder dat ?
1 reactie
Ik denk nu dat de melodie van “Geloofde Gulder dat?” dezelfde is als die van “De Clarinetzak” (Karel Waeri). Dat lied bespreken we binnen enkel weken op de site.