De oorlogswees
Het liedblad “Zingend door ‘t leven” van het trio Verhaest-Van Cauter-Fosco uit Aalst vermeldt bij ongeveer alle liederen tekstschrijver én geleende melodie, maar bij “De Oorlogswees” wordt de auteur verzwegen. We vonden die tekst nergens anders terug met vermelding van de tekstschrijver, dus ook wij weten niet wie hem bedacht. Het gebruik van “moesje” en “u” verraadt wel enige nederlandse invloed maar de keuze van een franse melodie dan weer niet.
De muziek “Seul ce soir” (1942 – tekst: Rose-Noël & Jean Casanova – muziek: Paul Durand 1907-1977) is een melancholische ballade die wel past bij dit romantisch-droeve verhaal. Bij de uitvoering van Léo Marjane (artiestennaam van Thérèse Maria Léonie Gendebien 1912-2016) wordt vermeld dat het origineel in de mond wordt gelegd van echtgenotes van krijgsgevangenen.
De oorlogswees
[A] onbekend [C] Paul Durand
Och moeke lief, zo sprak een knaapje,
waarom hebt u zoveel verdriet?
‘k Zie ’t aan uw ogen zacht en teder,
die traan die u weer ontvliedt.
Ben’k niet braaf, moesje, vroeg een klein knaapje,
of doe’k u soms pijn, zeg het mij moe.
Welk verdriet hebt u, wat drukt u neder?
Zeg ’t mij moesje klein, antwoord mij, toe.
Ben’k niet braaf, moesje, vroeg een klein knaapje,
of doe’k u soms pijn, zeg het mij moe.
Welk verdriet hebt u, wat drukt er u teneder?
Zeg ’t mij moesje klein, antwoord mij, toe.
Och moeke lief, wil daarom niet wenen,
droog dan toch die grote traan.
Vader ging niet heen om te sterven,
hij heeft niemand kwaad gedaan.
Zwijg toch, moeke lief, zoveel soldaten
zijn met hem gegaan, allen in schaar.
God behoede hen, allen tesamen
en eens komt de dag dat hij keert weer.
Zwijg toch, moeke lief, zoveel soldaten
zijn met hem gegaan, allen in schaar.
God behoede hen, voor altijd tesamen
en eens komt dan de dag dat hij keert weer.
Lief kind, wil mij uw vragen sparen,
uwe woorden doen mij zo’n pijn.
Ik zal u dat later verklaren
wanneer gij een man zult zijn.
En het knaapje ging weer aan het spelen,
moesje bleef alleen, gans in de nood,
wijl de vader met nog zovelen
lag in d’armen der droeve dood.
En het knaapje ging weer aan het spelen,
moesje bleef alleen, gans in de nood,
en ’t kind hoopt op vaders blijde terugkomst
maar hij keert niet meer weer, hij is niet meer.
 |
Partituur * De oorlogswees * |
 |
1. instrumentaal
|
Bronnen: zangwijze: "Seul ce soir" liedblad Verhaest - Van Cauter - Fosco, aalst (MUZ0437 pag 18) ook in "Marktliederen Tweede WO" (J. De Vuyst) zonder bronvermelding (MUZ0800 pag. 10)