Moord te Balen (1926)
In zijn boek “Het Moordlied in de XXe eeuw” nam Julien De Vuyst dit lied op dat hij copieerde van een liedblad van V. Van der Maelen, met als titel “Nieuw Lied op het Treurig Moordtooneel gepleegd op Petrus Segers te Baelen op Nethe in den nacht van 11-12 juli 1926.” Vandermaelen, alias “pater cent”, vermeldden we al bij het Drama van Richard.
Over dat moordtoneel in Balen vonden we meer details in “De Volksstem” van 16 juli 1926.1
Van een melodie wist De Vuyst niks, ze werd ook niet vermeld op het liedblad. Maar het toeval (nu ja …) wil dat we in “Van Zingen en Speule” (deel 3, 1983, verzameling artikels van Harry Franken in de “KRONIEK VAN DE KEMPEN”), een ander lied terugvinden over een “Moord te Mol” (dat is alvast in de buurt van Balen), met transcriptie van een door Gerarda Vosters uit Reusel voorgezongen melodie, en met flarden tekst die zo goed overeenkomen dat we niet aarzelen beide liederen toe te schrijven aan dezelfde “pater Cent” en bijgevolg gezongen op dezelfde melodie.
In het lied over de misdaad in Balen zien we dit:
Gij zijt d’oorzaak van menig kwaad
Gij doet hier weer zoo menig harte treuren
Maar men ziet het maar heilaas als het is te laat
In het lied dat Franken noteerde lezen we dit:
Gij zijt d’oorzaak op aard van menig kwaad
Gij doet dan ook zoo menig harte treuren
Gij zijt de ondergang van burger en soldaat
Recyclage avant la lettre dus.
Vergelijk de tekst van het lied met het krantenartikel: de journalist blijft voorzichtig want de drie aangehouden personen ontkennen alles; de marktzanger verklaart hen resoluut schuldig …
1 Aan de gele tekstfragmenten kan u zien welke zoekwoorden we gebruikten op de website “Digitaal krantenarchief Aalst”
Nieuw Lied op het Treurig Moordtooneel gepleegd op Petrus Segers te Baelen op Nethe in den nacht van 11-12 juli 1926
O droeven drank oorzaak van veel malheuren
Gij zijt d’oorzaak van menig kwaad
Gij doet hier weer zoo menig harte treuren
Maar men ziet het maar heilaas als het is te laat.
Jonkheid van Bael en omliggende streken
Neemt eenen spiegel aan dees treurig lied
Want deze zaak waar dat ik ga van spreken
Dat is de drank vrienden en anders niet.
Dien Maandag morgend zullen wij nooit vergeten
12 Juli Sinte Joannesdag
Als morgens vroeg den dag kwam aan te breken
En dat gansch Bael wierd in rep en toer gebracht
Aanstonds gink het al uren in het ronden
Er wierd geroepen en maar uitgebeld
Als dat zy Petrus Segers hadden gevonden
Vermoord tot Bael op ’t Veen in Blakkeveld
Men liep om den doktoor en dienaar des Heeren
Maar alle hulp en troost die was helaas te laat
En den doktoor dien kwam te konstateeren
Als dat zyn hart doodelyk was geraakt
Daar ligt hij nu in ’t bloeien van zyn jaren
Vermaledyden drank gy zyt vervloekt
Spiegelt u jonkheid en gy menschen van jaren
Wat dat den overdaad toch doet.
Den dag nadien is het parket gekomen
En hielden zy drij jongelieden aan
De welken zij dan hebben mede genomen
En naar het gevang van Turnhout gedaan
O gij jonkheid denkt aan u vrije dagen
Gij ziet hier nu weer klaar wat er van komt
De eenen werd naar het graf gedragen
En den anderen werd geleid naar het wreed prison.
Nu voor het sluiten, jonkheid, ziet uit uwe oogen
Neemt toch altijd uw vader lessen aan
Denkt aan die borsten waar gij hebt gezogen
Die toch zoo veel voor u hebben gedaan
Menschen van Bael en omliggende streken
Onthoud eens wel ja hier mijn treurig lied
Gij moogt toch nooit dees droeve zaak vergeten
Die is geschied op Baelens grondgebied.
Dit is de “originele” liedtekst volgens J. De Vuyst, in onze partituur hebben we deze zoals gewoonlijk aangepast en omgezet naar hedendaagse spelling.
 |
Partituur * Moord in Balen * |
 |
1. instrumentaal
|