Een man moet zijn zieke vrouw verlaten
Roger Hessel vond dit lied “in een liedschrift dat toebehoorde aan Hilda Keukelinck (1902-1922), Moerkerke”. Uiteraard is zij niet de auteur van het lied: zoals vele jonge meisjes in die tijd noteerde ze vlijtig in een schriftje alle liederen die ze in haar omgeving hoorde zingen of die ze mocht overschrijven van een liedblad dat iemand op de markt gekocht had. Zoals enkele andere liederen uit datzelfde schriftje gaat het ook hier over Wereldoorlog I – de jongedame heeft in haar korte leven niet veel anders meegemaakt – vanuit het oogpunt van de gewone mens, wars van militaire strategieën of internationale politiek.
Het is in feite één lange klaagzang over een ziekelijke moeder wiens man, ondanks de zorgbehoevende toestand van vrouw en kind, onder de wapens wordt geroepen. De vrouw overleeft het niet en ook de man wordt aan het front zwaargewond achtergelaten. Wat moet er nu met dat kind? “Nu dwaalt zij met een droevig hertzeer als weeskind ja straat op en neer.”
De prachtige melodie is ontleend aan “La femme aux bijoux” (1912) van E. Dumont en F.L. Benech.
Een man moet zijn zieke vrouw verlaten
Ja ziet gij nu reeds ginder voortaan
onder een lindeboom deze woning staan,
die zoo treurig is te aanschouwen
en geen hoop meer heeft in ’t verschiet.
De man inderdaad moest weg als soldaat,
denkt wat een smart voor die man zijn gezin:
zijn vrouw en kind moeten verlaten
die ziekelijk was maar niets kon nog baten
Zo vertrok hij als ware held
Ja al naar het bloedig slagveld
Refrein:
Door ellend’ en verdriet,
die vrouw die werd ziek,
niets kan haar nog baten.
Ja, zo werd zij voortaan
naar ’t hospitaal gedaan
en haar lieve klein die was dan alleen,
van iedereen verlaten.
’t Kind moest bedelen gaan,
al voor zijn droef bestaan.
De man streed er met veel moed op ’t slagveld
maar hij werd gewond, ja, onzen held
was niet meer bekwaam om weg te vluchten.
Door den vijand neergeveld
nu lag er de man ja daar zwaar gewond
in doodsgevaar daar op den killen grond
van den vijand opgenomen.
Al kermen, al zuchten en al schromen,
zijn gedachten en zijnen zin
was er bij zijn vrouw en zijn kind
Enen tijd nadien was’n lijkstoet te zien
van die arme vrouw gestorven door rouw.
Hoe wreed kan het leven toch wezen.
Haar man kan ook niet meer genezen.
Denk nu aan dat arme kind nog zo klein
En alreeds alleen op het wereldplein
Niemand komt die arreme kleine
hier bij te staan in haar lijden en pijnen.
Nu dwaalt zij met droevig hertzeer
als weeskind de straat op en neer
Slotrefrein
O die oorlog voortaan die heeft veel gedaan
in vele gezinnen.
Vrouwen en mans voorwaar gebracht al in bezwaar
die leefden met voorspoed in liefde en gloed
en zonder gevaren.
Ach was er toch weleer, nooit genen oorlog meer.
 |
Partituur * Een man moet zijn zieke vrouw verlaten * |
 |
1. instrumentaal
|