Wanneer komt vader weer ?
Een (klein) meisje is zwaar ziek en haar lieve vader is als soldaat naar het slagveld gestuurd.
Hij had haar beloofd op Sinterklaasdag terug te zijn, maar dat was niet gelukt. Integendeel, de familie is zelfs zonder nieuws. Leeft hij nog? Van moeder komt ze het niet te weten, die verklaart uiteindelijk dat ze het ook niet weet.
Dan sterft het meisje en komt het bericht dat vader dezelfde dag gesneuveld is. De eenzame weduwe kan het niet verwerken en wordt gek.
Nergens in het lied wordt de oorlog expliciet vervloekt, wat zou het ook helpen: noch soldaten, noch hun familie zijn van tel…
De uiterst populaire zangwijze “Sous les ponts de Paris” vinden we bij vele marktzangersliederen terug, maar wie deze tekst schreef weten we niet.
Wanneer komt vader weer ?
[A] onbekend [C] Vincent Scotto (1874–1952)
“Moeder waar blijft vader zo lang?
Ik ben voor hem zeer bang.
Toen hij vertrok sprak hij verblijd:
’t is maar voor korten tijd.”
Zo sprak een meisje, lief en teer,
die op haar ziekbed lag te kwijnen.
Het vroeg alom naar vader weer,
en zuchtte tussen hare pijnen:
Moeder, ik smeek u teer,
wanneer komt vader weer?
Ik ben zo ziek en kan geen hulp verwerven,
‘k wil vader zien vooraleer ik zal sterven.
Jazeker, vader zoet,
hij was voor mij zo goed.
Toen hij vertrok sprak hij nog: “Lieve klein,
’k zal met Klaasdag thuis zijn!”
Klaasdag is reeds zo lang voorbij,
nog is er niets voor mij.
Geen enk’le brief, nog zelfs geen kaart,
ik ben voor hem vervaard.
Zou vader reeds gesneuveld zijn?
Dit kom ik aan moeder te vragen.
Ach, die gedachten doen me pijn,
ik kan ze van mij niet verjagen.
Ach moeder, gij weet toch wel iet,
want g’hebt zoveel verdriet.
Ja, gij verzwijgt mij de waarheid,
ik zie hoe dat gij lijdt.
Is vader dood? Is hij gewond?
Ofwel: is hij reeds krijgsgevangen?
’k Verwacht het antwoord uit uw mond,
ach moeder, voldoet mijn verlangen.
De moeder dan, vol zielesmart,
drukt haar kind aan haar hart.
Zij sprak: ach, lieve Martha klein,
uw vragen doen mij pijn.
Ik weet waarlijk van vader niet,
dit moet ik u rechtuit verklaren.
Ik leef op hoop in het verschiet,
en denk ook dat God hem zal sparen.
4. De nacht die ging voorbij
in droeve smart en lij.
De kleine Martha kwam de geest te geven,
diezelfde morgen kwam vader te sneven,
en korten tijd nadien
was er iets droefs te zien:
die arme vrouwe met ’t harte zo broos
werd daarvan zinneloos.
 |
Partituur * Wanneer komt vader weer ? * |
 |
1. instrumentaal
|
Bronnen: zangwijze: Sous les ponts de Paris uit "Volksche Oorlogsliederen" (1939) - Leon Defraye (1899-1977) overgenomen in "De Eerste Wereldoorlog in het Vlaamse volkslied Verzameling van teksten:" (Elke Degreef) (MUZ0725 pag 1102 - lied nr 753) Ook in liedjesschrift van ELiza Baguet, eveneens geciteerd door Elke Degreef (MUZ0725 pag. 1056 - lied nr 707) Ook in anoniem liedjesschrift uit Evergem, anno 1916, als "Het Ziekelijk Kind" (MUZ0766 pag. 9) Ook in het soldatenliedschrift bewaard door Maria Delphina Peelman (MUZ0563 pag 25-26)