Neutraal Holland
Zowat 6 jaar geleden stuurde Wim Van der Elst uit Laken ons per e-mail een paar scans van liedbladen uitgegeven voor rekening van marktzanger Pierre Verelst uit Laeken en gedrukt bij “De Vlaamsche Leeuw” in Evere.
Volgens de onderwerpen van die liederen moet het liedblad gedrukt zijn in de periode 1914-1918. In totaal 6 liederen waarvan eentje in twee taalversies, maar zonder vermelding van melodie.
Van het lied “Le Mariage de Madelon” kennen we de melodie, zie ondermeer “Sale Cochon”, dus ook van de vertaling op zijn liedblad “De Trouwfeest van Madelijn”. Maar van de rest vonden we de zangwijze nog niet terug.
Behalve ondertussen van “Neutraal Holland” met als opgegeven zangwijze “Juf pas op je pitje”. Die melodie is ons bij nader toezien beter bekend als “Hou je goed, mijn jongen“, alias “Keep the Home Fires Burning” uit 1914.
De tekst vinden we ook terug via de Nederlandse Liederenbank op enkele andere liedbladen, waarvan eentje waar op de keerzijde de naam van de auteur is vermeld.
Frans Rombouts was een zeer ijverige liedjesschrijver-drukker die maar al te graag liedjes doorverkocht aan marktzangers en we nemen aan dat Pierre Verelst keurig heeft betaald voor het gebruik van dit lied.
Rombouts – een Nederlander van net over de grens en ook actief in Vlaanderen – heeft kritiek op het zich afzijdig houden van de Nederlandse overheid tijdens WO I, ook al omdat het uiteindelijk niet hielp om de nederlandse bevolking ver van alle miserie te houden.
Neutraal Holland
[A] Frans Rombouts [C] Ivor Novello
Holland met zijn malse weiden,
Holland met zijn stapels vee;
Holland met zijn vruchtbare akkers
en zijn rijkdom in de zee.
Holland, land van melk en boter,
land van eieren, vlees en spek.
Holland heeft haast niets te bikken,
’t rijke Holland lijdt gebrek.
’t Is hier heus geen laster,
snoer je riem maar vaster,
zet je maag maar in het zout
voor louter behoud.
Heb je niets te bikken,
hoef j’ook niet te slikken,
iedereen weet wijd en zijd,
’t is voor onze neutraliteit.
Holland bleef wel vrij van oorlog,
die Europa zette in gloed.
Overal was diepe ellende,
slechts in Holland bleef het goed.
Maar het voedsel dat wij hadden
ging naar buiten heen gezwind.
Holland hoefde niet te eten,
Holland leeft wel van de wind.
Nu moet Holland honger lijden,
alles raakt zo langzaam op.
Nog een poosje kan het duren
en dan is het mondje stop.
Ieder bijt dan op een houtje,
snoer je gordel vaster aan,
zucht: God hoedde ons voor oorlog
maar zo is’t ook niks gedaan.
Prijs die held die ons een poos nog
zal bewaren voor d’ellend’.
Godzijdank d’er is nog eten,
dankzij Posthuma’s talent.
Twee ons(1) brood en nog een beetje,
’t is toch meer dan bij de buur
en ’t is goed om vast te wennen
aan een latere hongerkuur.
Vier ons brood in Februari,
drie ons nog in Lente maar,
drie ons is ’t een maandje later,
drie ons werd voor Mei bewaard.
En dan als de lieve zomer
komt in ’t landje aan de zee
zijn wij allen naar de Hemel,
ieder neemt zijn broodkaart mee.
 |
Partituur * Neutraal Holland * |
 |
1. instrumentaal
|