Door het spleetje van ’t gordijn
Een lied dat we terugvinden in de “Kluchtige en politiek liedjes van Karel Waeri” (19e eeuw) en eveneens tussen de “Vlaamsche Kluchtliederen” van zijn tijdgenoot en uitgever Alphonse Janssens (1836-1915) uit Antwerpen die als tekstschrijver Paul Billiet vermeldt.
Janssens heeft zoals gewoonlijk een eigen gekunstelde melodie bedacht maar Waeri zong het op de tonen van “Toone de knecht” en “De spiegelkast“.
Het lied bleef populair bij het begin van de 20e eeuw, het stond bijvoorbeeld op het repertoire van Jan Van Wulpen uit Oostende en Willy Lustenhouwer kon het na WOII nog optekenen in Brugge, met een melodie die vrijwel overeenkomt met de “spiegelkast”.
Harrie Franken hoorde een variante vaak zingen op familiefeestjes door zijn moeder Drieka Verhoeven. De melodie is duidelijk afkomstig van de versie van Waeri maar door overlevering voorzien van een soort refrein.
Harrie Franken kon het lied niet thuisbrengen en veronderstelde dat het circa 1920-1930 in Nederlandse cabaretten werd gecreeërd. Niet dus …
Het lied wordt in de mond gelegd van een jong meisje want een lastige vraag wordt gesteld aan de mama en die zegt “werk liever voort!”. Dat is een situatie die eind 19e eeuw zeker niet met de zoon des huizes kon voorvallen…
Het onschuldige meisje stelt zich dus vragen maar het antwoord moet ze uiteindelijk zelf zien te vinden “door het spleetje van ’t gordijn”.
Door het spleetje van ’t gordijn
Toen ik vroeg aan mijne moeder: liefde, wat beduidt dat woord?
Werd zij boos en zei me bitsig: doet maar gauw met werken voort!
Daarmee was ik nog niet wijzer, maar ik zocht zo lang en fijn
tot ik ’t ben te weet gekomen door het spleetje van ’t gordijn
Tot ik ’t ben te weet gekomen
door het spleetje van ’t gordijn
Mieke was het van hierover die een blijde uitroep liet
bij het zien van enen jong’ling die zij hare minnaar hiet.
Menig zoentje werd gegeven, ’t ging er druk van liefste mijn,
dat zij mij niet eens ontwaarden door het spleetje van ’t gordijn
Dat zij mij niet eens ontwaarden
door het spleetje van ’t gordijn
Moest ik u nog eens vertellen wat er verder nog voorviel,
o, ’t zou mij onmoog’lijk wezen, ’t trof mij diep tot in de ziel.
Innig klopte mij het hartje, ’t deed mij goed en ’t deed mij pijn
maar toch bleef ik gaarne blikken door het spleetje van ’t gordijn.
Maar toch bleef ik gaarne blikken
door het spleetje van ’t gordijn.
Sedert moet ik niet meer vragen wat de liefde is, alras,
had ik ook al ene minnaar, die mijn leraar verder was.
Moeder waant mij nog onnozel en ik laat haar in de schijn,
maar ik kijk niet meer lijk vroeger door het spleetje van ’t gordijn.
Maar ik kijk niet meer lijk vroeger
door het spleetje van ’t gordijn.
Zo gebeurt het hele dagen, moeder zwijgt voor ’t heil van ’t kind,
maar het kind dat zoekt zolange tot het er het raadsel vindt.
Zo was ’t vroeger, zo is ’t heden, en zo zal het morgen zijn:
’t kindje wordt wel eens verstandig dankzij ’t spleetje van ’t gordijn.
’t Kindje wordt wel eens verstandig
dank zij ’t spleetje van ’t gordijn.
 |
Partituur * Door het spleetje van ’t gordijn * |
 |
1. instrumentaal
|
3 Commentaren
Richard Van der Staey heeft het ook in zijn boek opgenomen en vermeldt dat het werd opgetekend door D. Debuck in 1885 in de gevangenis in Leuven in 1885. Weet jij meer over die Debuck, Johan, en of zijn veldwerk ergens raadpleegbaar is? Richard citeert er enkele keren uit in zijn boek.
Richard Van der Staey heeft acht liedjes van deze D. Debuck (employé à la maison pénitentiaire cellulaire à Louvain) overgenomen uit een handgeschreven bundel dat deze man in 1885 samenstelde. De andere liedjes niet, waarschijnlijk omdat hij enkel van deze 8 de melodie heeft teruggevonden. Het veldwerk van die Debuck beperkt zich bij mijn weten dus tot dit ene nagelaten schriftje en hij heeft naar ik vermoed behalve de familienaam niets gemeen met Walter De Buck
Ook terug te vinden in archive.historischedrukkerij.be