De klacht van een blinde soldaat, door zijn vriendin verlaten
Aan het front van WO I werd door beide kampen geëxperimenteerd met mosterdgas. Wie in zo’n gaswolk terechtkwam verbrandde zijn longen of werd stekeblind. Verbrande longen werden door de legerdokters meestal niet als beletsel gezien om aan het front te blijven, blindheid wel. De blinden werden dus uiteindelijk naar huis gestuurd.
Foto WO I – cfr. scène uit “In Vlaamse Velden”
Niet dat ze daar met open armen werden ontvangen, zo blijkt uit het volgende lied. Lena, de verloofde van de blind geworden Robert, zegt hem onomwonden dat ze geen toekomst meer ziet voor hen en dat het geplande huwelijk niet kan doorgaan. Hardvochtig, maar begrijpelijk in een tijd waarin de man de kostwinner was: trouwen met een blinde was uzelf veroordelen tot levenslange armoede en ellende.
Robert legde zich dan ook neer bij het besluit van zijn geliefde met de woorden: “Ik zal ’t aanvaarden als was ’t ene straf, ik draag uw beeltenis met mij in het graf.”
De tekst komt van een liedblad van Aloïs Van Peteghem.
Melodie naar “Ne rendez pas les hommes fous”, F.L. Benech (1919)
mijn oversten waren van mij tevreden.
Ja, ik trotseerde het grootste gevaar,
vocht als een leeuw tegen die beul barbaar.
Den Duits begon met zijn stikgas en vlammen,
dat kwam ons allen ’t gezicht te verlammen
en zo werd ik door dien woesten vijand
op enen morgen d’ogen uitgebrand.
‘k Zag niet een zier, ja, ik was stekeblind,
door pijn en smarten was ik zeer ontzind.
Wat ongeluk toch blind te zijn,
dat veroorzaakt mij hartepijn.
Toen mijn vriendin mij kwam ’t aanschouwen
zei ze: “Robert, ‘k kan u niet trouwen.”
Die woorden troffen mij zo hard,
’t ging als een moordpriem door mijn hart.
Mijn smeken kon niet baten
want zij heeft mij verlaten.
Op mijne vraag voldeed men mijne zinnen,
men leidde mij naar ’t huis van mijn vriendinne.
Vanwege haar was d’ontvangst eerder koel,
ik begreep gauw haar gedacht en haar doel.
In dienen staat kwam zij mij te beklagen,
maar als ik haar tot mijn gade kwam vragen
zei ze “Robert, dat kan toch niet bestaan,
gij kunt niet werken, zo kan het niet gaan.”
En zo werd ik door Lena afgezeid,
ik boog het hoofd in mijn smart en droefheid.
Ach ik beleef nu toch treurige dagen,
ik vind in niets nog plezier en behagen.
‘k Zie niets der schoonheid al van de natuur
en dat ontmoedigt mij toch op den duur.
Wil ik eens uitgaan, men moet mij geleiden,
geen mensen kan ik dan nog onderscheiden,
geen cinema noch toneel of een feest
kan ik bijwonen dat werkt op mijn geest.
Niets kan ik zien van de schoonheid en pracht,
’t blijft voor mij duister en ’t blijft voor mij nacht.
Ware het niet van mijn braaf oude moeder
en dat ik denke aan God, albehoeder,
‘k stelde een einde aan mijn lijdensbaan
want ’t is voor mij hier een droevig bestaan.
Lena gij hebt uwen trouweed verbroken,
toch blijft mijn liefde voor u niet verdoken,
als is’t dat gij mij nu heden verlaat,
voel ik voor u in mijn hart genen haat.
Ik zal ’t aanvaarden als was ’t ene straf,
ik draag uw beelt’nis met mij in het graf.
 |
Partituur * De klacht van een blinde soldaat, door zijn vriendin verlaten * |
 |
1. Wreed & Plezant concert *Grooten Oorlog* 2014
|
|
2. Ne rendez pas les hommes fous (fragment) - Paul Gesky
|
2 Commentaren
Hello
Ook ik ben in het bezit van enkele oude liederen . Er is er eentje bij dat ook over een blinde soldaat gaat . Ik heb deze tekst nog van mijn grootmoeder , en als u weet dat ik ruim in de zeventig ben , dan begrijpt u dat het hier om een oud liedje gaat . Ik zal de tekst hier laten volgen ;
De blinde soldaat
Sedert vier jaar ben ik hier in het gasthuis
Als welstellend meisje gekomen
Ik kreeg geen nieuws meer van ouders of thuis
Toch heb ik soms bange dromen
Ik doe een werk van barmhartigheid
De ongelukkigen helpen
Door al hun tranen en smarten te stelpen
Vind ik hier mijn bezigheid
Dan voel ik van diep medelij breken mijn hart
Dan roep ik uit volle kracht
Refrein
Genoeg houd op
Er is reeds lang genoeg bloed vergoten
Rouw en ellende stijgen ten top
t’Is genoeg , gij hebt al lang verdroten
De jeugd , de kracht
Wordt uitgeput en versmacht
Reeds duizenden offers zijn kreupel of blind
Waar ik geen troost voor vind
Juffrouw , waar zijt gij , ik roep u t’allen kant
Hier vriend wat is uw verlangen
Neem alstublieft mijn verband nog eens af
Ik heb zo een pijn , ik voel mijn hart bevangen
Kom lieve vriend gij moogt niet droevig zijn
Kom zet u hier bij mij neder
Maar wat zie ik , uw tranen vloeien weder
Het werd door den dokter met nadruk gezegd
Wenen voor u is slecht
Refrein
Wat geeft het mij
Ik die toch niet meer kan genezen
Wat wacht mij anders dan kommer en lij
Daar ik voor heel mijn leven blind zal wezen
Geen vrouw , geen kind
Niemand waar ik nog troost bij vind
Daarom laat mij wenen , t’verlicht mijn gemoed
En het doet mijn hart zo goed
Kom lieve vriend , hebt gij nog zo veel pijn
Kom zet u hier aan mijn zijde
Later komen er betere tijden
Dan voelt gij kommer nog pijn
Wanneer gij eens in uw huisje zult zijn
In t’bijzijn van een lief wezen
En gij niet meer voor de toekomst moet vrezen
Dan draagt gij uw lot blijgezind
Gij moogt niet droevig zijn lieve vriend
Er is iemand die u bemind
Refrein
Komaan schep moed
Laat u zo niet nedervellen
Wanneer ik u zie met een opgeruimd gemoed
Voel ik lust om naar uw borst te snellen
En ook nog meer , wees fier op uw kruis van eer
t’Bewijs dat gij veil had voor het land uw bloed
Daarom sta op schep moed
Dank voor uw troost gij edele ziel
Gij zijt een der braafste vrouwen
Dat mij de sluier van mijn ogen eens viel
Om u te kunnen aanschouwen
Maar gij zegt alsdat ik word bemind
Och mocht gij dien lieven engel wezen
Dan droeg ik mijn lot blijgezind
Maar nee , ik ga te ver , ik heb te veel gevraagd
Vergeving als ik u mishaag
Refrein
Geef mij uw hand
Ik bemin u en gij hebt goed geraden
Maar gij zijt rijk en boven mijn stand
Uw familie zal mij versmaden
En gij , een held
Die staat veel hoger dan t’geld
Wie is er de roem en de kracht van ons land ?
Het volk , de werkmansstand
—————————
Ik hoop dat ik u hiermee een plezier gedaan heb ; Ik bezit nog een aantal van die oude liedjes ; af en toe zal ik er u eentje toezenden .
Met vriendelijke groeten – Andreas Jaquet
Bedankt, Andreas. Ik heb van deze tekst slechts 1 ander spoor: http://www.seniorplaza.nl en het blijkt dat zij die tekst ook van u kregen 🙂
De melodie (her)kennen we niet al maak ik mij sterk, afgaande op het metrum van het refrein, dat het een walsmelodie betreft.