Het oorlogskanon
Tamboer’s actieve loopbaan als marktzanger werd tweemaal verstoord door een wrede en langdurige wereldoorlog met tussendoor nog een heftige economische crisis er bovenop. Geen wonder dat oorlog en miserie in zijn liederen vaak aan bod komen.
Een kind vraagt aan zijn moeder waarom ze zoveel verdriet heeft. Het antwoord komt meteen in het refrein: zij hoort “in de verte kreten vol smerte” van soldaten die als kanonnenvlees worden vernietigd en ook haar man wacht waarschijnlijk dit vreselijke lot. Vele kinderen worden daardoor oorlogswees en de schuldigen zullen zoals gewoonlijk ongestraft wegkomen, weet Tamboer.
Als zangwijze geeft hij het lied “Drinkt en vergeet” aan, één van zijn favoriete melodieën (originele tekst van Ferry, hier gezongen door Jerry Bey, de broer van de Zangeres Zonder Naam) maar veel eerder al had Willy Derby
dit op plaat gezet.
In feite is dat op zijn beurt een adaptatie van “Why don’t my dreams come true” (1922, George E. Patten).
De originele melodie wordt in de vlaams-nederlandse bewerkingen maar gedeeltelijk gevolgd: zo zijn de strofen in het origineel twee keer zo lang en ook in het refrein werden wat noten veranderd. Misschien was ’t origineel een beetje te moeilijk om na te zingen of vond de tekstschrijver dat het te lang duurde. Of was er een andere reden? De marktzangers waren nu eenmaal geen academisch geschoolde muzikanten, zij werkten louter op het gehoor en het geheugen.
Van George E. Patten (niet te verwarren met generaal “nuts” Patton) is ons weinig of niks bekend, ook geen andere muzikale werken.
Wij hebben de tekst van Tamboer een beetje geïnterpreteerd en op onze beurt ingekort: zijn tweede strofe vinden we overbodig en zingen we niet:
Luistert naar moeder teer
Uw vadertje weleer
Strijdt ook op ’t veld van eer
Onze bewerking:
Het Oorlogskanon
“Ach moeder,” sprak een kind,
“gij hebt zoveel verdriet.
Zeg mij waarom zo zeer
die traan uw oog ontvliedt?
Hoort gij die stem in de verte,
hier op het late uur?
Hoort gij die kreten vol smerte
daar in het moordend vuur?
Dat zijn de soldaten die strijden,
zij vechten daar voor ons land.
Waar het kanon reeds zoveel bloed vergoot
wacht vader naar zijn dood.
En op een dag wellicht
brengt men ons een bericht:
“Gesneuveld als een held
op’t bloedig oorlogsveld”.
Als d’oorlog is gedaan
zal elk naar huis toe gaan
maar gij, mijn knaapje klein
zult oorlogsweesje zijn.
En niemand, ‘k zeg het vrij
die voor die moorderij
zal boeten of gewis
op aarde strafbaar is.
 |
Partituur * Het oorlogskanon * |
 |
1. instrumentaal
|
|
2. versie Willy Alberti & Johnny Jordaan (fragment)
|