Den droom van een schildwacht
Zo d’Ouden Zongen
Dit is één van de vele liedjes die door Walther Van Riet geduldig werden uitgeschreven, dikwijls met melodie, en gepubliceerd in april 1983 nadat Leo Janssens en Mieke Cole via een BTK-project 300 liedjesteksten hadden verzameld bij senioren in het Waasland in 1978. Zoals de meeste boeken in dat genre werd het slechts gedurende een beperkte tijd verkocht door een plaatselijke vereniging – in dit geval de volkskunstgroep “Drieske Nijpers” uit Sint-Gillis-Waas – en zelfs de enkele bibliotheken die het hadden hebben het meestal al lang “afgevoerd”. Soms duikt er nog eens een exemplaar op in de tweedehandswinkels waarvan men de belangrijkste (zoals hiernaast aangegeven) sinds een tijdje kan uitvlooien via het Internet.
Van Riet vertelt in de inleiding van zijn boek honderduit over de lustige senioren die hem hielpen bij het aanvullen van de teksten en het voorzingen van de melodieën (dat helpt om de boekjes te kunnen slijten aan familieleden), maar over de geschiedenis of de oorsprong van de gepubliceerde liederen vinden we bitter weinig terug. Enkel dit:
Onze bundel bevat een waaier van liederen die ontstonden tussen ca. 1880 en 1920. Slechts sporadisch komen liederen voor die op een vroegere datum wijzen. Enkele liederen zijn onmiskenbaar rolzangers- of marktIiederen, veelal ontstaan rond de eeuwwisseling.
De melodie die bij “Den droom van een schildwacht” werd genoteerd klonk ons niet vreemd in de oren, maar we ontdekten pas onlangs en eerder toevallig dat het lied zeer duidelijk geïnspireerd is door “Malgré tes serments, tes promesses” (1913), gezongen door onder andere Lucienne Delyle, naar het originele engelse lied “I wonder who’s kissing her now?” van Joseph E. Howard en Harald Orlob dat in 1909 werd gepubliceerd als onderdeel van de muzikale comedie “The Prince of To Night”. Het is dus waarschijnlijk dat de Vlaamse tekst rond W.O. I is ontstaan.
Dat we de melodie al “ergens” hadden gehoord wordt duidelijk als we nu zien dat de engelse versie zo’n keer of dertig op plaat werd gezet, ondermeer door Perry Como, Dean Martin, Frank Sinatra, Ray Charles, Bing Crosby, Bobby Darin, Russ Hamilton, ja zelfs Harry Nilsson…
“The Dinning Sisters” maakten er een swingende “close harmony “versie van.
De jazzy-bewerkingen beperken zich echter tot het refrein van het lied dat we wel in zijn geheel terugvinden op de originele 78-toerenplaat van Bill Murray.
De melodie werd (opnieuw) zeer populair na WO II omdat enkele Hollywood-films ze gebruikten. Zo zingt Allan Jones het refrein in een romantische “car-scene” en is het zelfs de rode draad in een film met o.a. Martha Stewart.
De Vlaamse “schildwacht”-versie is eveneens slechts in het refrein zeer getrouw aan het origineel, de strofes zijn minder goed in het gehoor blijven hangen. We geven hieronder de tekst zoals die door Van Riet werd gepubliceerd; in onze eigen bewerking – zoals gewoonlijk aarzelen we niet om de tekst te herschrijven zoals hij volgens ons had kunnen zijn en vervangen of schrappen we onwaarschijnlijke rijmen – hebben we daar slechts 3 (bewerkte) strofen van over gehouden en beperken we ons tot het eerste en volgens ons sterkste refrein. Onze versie kan u bekijken in de PDF-partituur (zie onderaan)
Den droom van een schildwacht
Ver van zijn beminde teer
Stond een vreemd’ling op de wacht alleen
Omringd van ’t gevaar beminden z’elkaar
Voor eeuwig hadden ze trouw gezworen
Hij sprak: “Mijn beminde teer
Wanneer zien wij elkander nog eens weer
Ik zal u steeds blijven beminnen
Dat zweer ik op het veld van eer.”
Zij waren van elkander gescheiden
Niets kon hun jong hartjen verblijden
Den oorlog ontnam hun het zoet genot
Droevig lot, droevig lot
Hij dacht nog aan die zoete stonden
Waarom hij reeds lang was verbonden
Zijn liefde moest hij alleen laten staan
En voor ’t land ten strijde gaan
Den soldaat brak in getraan
En zuchtte: “Was het toch maar gedaan
Dien droevige nacht die reeds op mij wacht
Kon ik mijne droefheid maar vergeten.”
Hij dacht nog aan dien dag
Toen hij haar voor den eersten keer zag
Bij hem was het een echte liefde
Die kwam uit het diepste van zijn hart
Terwijl was de nacht stil aan ’t vallen
Zijn droefheid die kende geen pallen
Hij zag ze voor hem ja ze was schoon
Ja zoo schoon maar zoo een treurigen droom
En steunde dan op zijn wreede wapens
Was hij toch zoo gauw ingeslapen
Hij wachtte misschien op een droomnis teer
Wijl hij de vrijheid treurt
Terwijl het kanon schoot in de nacht
Droomde de soldaat in stille smart
Met de vrijheid te saam zag hij haar staan
Zijn liefste had hem reeds vergeten
Door de velden en de wei
Zag haar wandelen aan zijne zij
Ze kusten elkander zoet en zoo teer
Ja waren gerust en getwee
Zijn liefste had men ontstolen
Zijn geest was er nog aan ’t doolen
Zij nam zijn geweer en zij liep met spoed
Hem tegemoet, hem tegemoet
Opeens plofte hij neder ten gronde
Hij ontving een vreeselijke wonde
In zijn droom was hij op den vijand gesneld
Waardoor hij wreed werd neergeveld
Den bal1 was al door zijn been gegaan
Kwam hij met zijne droomen te slagen
’t Verlies van zijn bloed ontnam hem geenen moed
Gekomen aan eene gracht
Wascht hij zijne wonde stil en zacht
Dan is hij terug gekomen
Bij eene vriend die hem wederbracht
Zijn been kwam gelijk genezen
Weldra zal hij weder gezond wezen
Zijne droomen brachten hem onverwacht in ’t gevaar
Dat is waar, dat is waar
Zijn hartjen dat zei hem van binnen:
“Ze zal nooit geen ander beminnen
Ze heeft mij gezworen den eeuwigen trouw tot den dood.”
En hij alleen wordt haar echtgenoot.
1 De eerste geweren hadden ronde kogels.
 |
Partituur * Den droom van een schildwacht * |
 |
1. instrumentaal
|
|
2. I Wonder Who is kissing her now - Henry Burr (fragment)
|
1 reactie
In het boek “Lionel Bauwens, de onvergetelijke Tamboer” (Roger Hessel, 1984) staat een (vermoedelijke) “remake” van dit lied onder (dezelfde) titel “Den droom van een Soldaat”, zonder vermelding van zangwijze. Dat is ongetwijfeld eveneens “Malgré tes serments”.
Inhoudelijk verschilt deze recentere versie nogal: de soldaat wordt bedrogen en, kort nadat hij een brief van haar krijgt waarin ze hem de bons geeft, wordt hij neergeschoten terwijl hij op wacht staat. Stervend herhaalt hij nog eens het misnoegde refrein…
1. Liefste sprak een jongen teer
Wanneer zien wij nog elkander eens weer
’t Is niet mijne wil sprak hij zachtjes en stil
Ik moet weldra het leger vervoegen
Maar gedenk mij steeds altijd
Waakt op uw hartje en wees maar verblijd
Vaartwel en tot betere tijden
Het uur van vertrek is nabij
Refrein
Wij scheiden met oprechte liefde
Hetgeen in zijn hartje griefde
Z’herhaalde de woorden nog meer en meer
‘k Min u teer, ‘k min u teer
Maar pas was hij henengevlogen
Hij werd door haar liefde bedrogen
Ziedaar nu de valschheid van ieder vrouw
Die zweert dat zij u blijft getrouw
2. Hij dacht steeds aan zijn vrienden
’t Is haar alleen sprak hij die ik bemin
Hij droomde van haar en hij lijde bezwaar
Hij zag haar met een ander floreeren
Hij ontwaakte en zuchte teer
0 ! valsche droomen komt toch eens weer
Wat zou zij mij hebben vergeten
0 ! neen dat kan toch niet bestaan
3. Een brief tot hem gericht
Bracht nu de waarheid volledig aan ’t licht
Zij schreef hem zoo teer, geene liefde niet meer
Gij zijt al mijn gedachten ontvlogen
’s Avonds trok hij op de wacht
En op het uur dat het sloeg middernacht
Weergalmt een schot in de verte
En stervend die sprak een soldaat