Bottelarijlied

Het Leuvens Historisch Genootschap is niet blij met de plannen om de gewezen bottelarij “Devroey” in de Tiensestraat in Leuven af te breken en er (lukratieve) studentenverblijven in de plaats te zetten. Ze publiceerden ondermeer een pamflet met  een historisch overzicht van het belang van dit gebouw, kwestie van de redenen voor hun ongenoegen duidelijk te maken. En ze stuurden ons een liedtekst met het verzoek dit op hun ledenbijeenkomst te zingen. Daar hadden we wel oren naar: tenslotte proberen we zelf ook om het stiefmoederlijk behandelde muzikale erfgoed van marktzangers uit de vergeetput te redden.

Het “Bottelarijlied” wordt gezongen op het in studentenmiddens gekende strijdvaardige lied “Aan de oevers van de Dijle” (of de Schelde, of de Dender…), waarin een jonge kikker verneemt dat zijn vader werd “vermoord” door een ooievaar. De verontwaardigde jongeling roept uit: “als ik groot en sterk zal wezen, zal ik hem op zijn kloten slaan”, waarna in het slotvers als epiloog wordt gezongen:

Althans, zo luidt het in de live gezongen versies; in de boekjes heeft men het steeds over “bakkes” in plaats van “kloten”.

Het lied is ook gekend in Nederland waar “Aan de oever van de Rotte” wordt gezongen. Volgens sommige bronnen zou de Nederlandse melodie echter gebaseerd zijn op “Oh my darling Clementine“, een lied uit 1884 gemaakt door Percy Montrose, die zich op zijn beurt zwaar zou hebben geïnspireerd op “Down by the river lived a maiden” uit 1863 en van de hand van H.S. Thompson.

De melodie die wij in Vlaanderen hoorden zingen is vanuit Rusland via Australia en Engeland tot bij ons geraakt en stamt grofweg uit dezelfde periode.

In 1883 – kort voor hij stierf – schreef Dmitri Sadovnikov (1847-1883) namelijk een tekst die gezongen werd op een Russische volksmelodie “Stenka Rasin” over een legendarische kozakkenleider en zeerover (1630-1671). De melodie is met andere woorden zéér oud.

Originele russische versie

Dat lied werd in de jaren ’60 door het Osipov State Russian Folk Orchestra op balalaikas en domras tijdens een toernee in Australia gespeeld en daar door Tom Springfield – de broer van zangeres Dusty – opgepikt en bewerkt. Hij schreef een passende tekst “The Carnival is over“, waarna de door hem geproduceerde Australische versie van Peter, Paul and Mary, namelijk The Seekers er in 1965 een wereldwijde hit mee hadden. Een schitterend groepje met een tijdloze melodie, en ook 40 jaar later klinkt het nog steeds overtuigend.

Het lijkt erop dat de (Vlaamse) studenten in de jaren zestig hier hun inspiratie haalden voor de melodie, maar in Nederland was die melodie ook in gebruik voor de religieuze hymne “Vol verwachting blijf ik uitzien” dat we terugvonden als Hymne nr. 769 in een zangbundel van Johannes De Heer uitgegeven in 1947.

Hoe dan ook, Rob Verbruggen van het LHG deed wat onze geliefde marktzangers ook deden: een gelegenheidstekst over een actuele gebeurtenis plaatsen op een gekende melodie. U zal dus geen moeite hebben om dit lied te kunnen zingen!

Partituur * Bottelarijlied *