Aaneengevrozen
uit “Zo de Ouden Zongen”, Van Riet, pag. 164
Een faits-divers tijdens de winterpret – want “in die tijd” kon je alleen gaan schaatsen en skiën als het ook echt gesneeuwd of gevroren had… En waarschijnlijk ook echt gebeurd, zij het dat de tekstschrijver allicht wat details heeft verzonnen of op geheel eigen wijze gekruid.
Een jong koppeltje heeft meer oog voor mekaar dan voor de kwaliteit van het ijs op de vijver, en net voor ze naar huis willen zakken ze erdoor. Iedereen heeft het uiteraard gezien en de liedjeszanger beschrijft in detail hoe het verder verloopt.
Want kletsnat gaan ze verder, maar een afscheidszoen heeft tot gevolg dat hun natte kleren aan mekaar vastvriezen … en dan zijn ze pas voorgoed het voorwerp van de spot. Er is een licht erotische ondertoon, waarschijnlijk net genoeg om het lied in alle omstandigheden op familiefeesten te kunnen zingen.
De melodie moet van een volksdansje uit die tijd komen, we weten alleen (nog) niet welk.
Aaneengevrozen
’t Was deze winter fel gevrozen,
Zeventien graden onder nul
‘k Vree met een meisken z’heette Roze,
‘k Zeg het zonder flauwe kul
Kom zei ze zo laat ons heel zachtjes,
Kom zei ze zo ’t zal kermis zijn
‘k Weet nog zoveel ondiepe grachtjes
Die al toegevrozen zijn
Haal uw schaverdijntjes maar van ’t zolder
En dan trekken we naar ’t Sint An
Daar gaan wij in ’t midden van de polder
Schaatsenrijden zoveel als ’t kan
Rozeken da’s zo slecht nog niet, ‘k Kom subiet
Zo gezegd zo gedaan en op enen korten tijd
Waren w’op ’t Sint-Anneken aan ’t schaatsenrijden
Wat een vreugd. ’t Deed me deugd, God dat was kadee
Wat was ik content dat ik met dat meiske vree
Hand in hand reden wij te samen;
’t Zonneke scheen maar ’t was toch koud
Toen de sterren aan d’hemel kwamen,
Werd mijn Rozeken benauwd
Kom zei ze zo we gaan naar huize,
Kom zei ze zo want ’t wordt reeds laat
O zei ze daar vliegt een vleermuize,
Kom met spoed nu kameraad
‘k Deed haar schaverdijntjes van haar voetjes,
o dat was iets da’k geerne deed
‘k trok een oogske ‘k ben van die kapoentjes,
Ziet voor u gij slimme kadee
Maar opeens dat gaf ne krak, ’t ijs dat brak
Allebei lagen wij tot boven ons zij
In het ijskoud water te plonsen en te spart’len
Help mij smeekte zij och God sta me bij
Ja rechtuit gezeid, ‘k had er kompassie mee
‘k Hielp haar gauw uit ’t water trekken,
Allebei zo nat als mest
Konden wij er vanonder trekken,
Was me dat een kerremis
Half bevrozen gingen we samen,
Arm aan arm het was zo koud
Toen we aan ons huizeke kwamen,
Waren we zo stijf gelijk hout
En dan riepen al die jonge kerels,
Kijk ne keer wat een aardig paar
Aan dat meisken haar rokken hangen kegels,
‘k Zag permentelijk ja ’t was waar
En ik zei aan mijn liefste zoet, houd u goed
Wat malheur, ‘k wilde heur gelijk ook altijd
Voor het afscheid nog een kusje geven
Maar heur jak en mijn frak Die waren ’t was waar,
vast aaneengevrozen, Wij konden niet van elkaar
Meer dan twee, driehonderd mensen
Bleven lachend rond ons staan
Er kwam een agent van politie
die vroeg hoe is dat gegaan
Mijn klein broertje liep naar mijn vader,
Heel bevreesd en dat ventje sprak
Kom gauw mee want onzen Charel is aan’n meiske vastgeplakt
Zij goten ons los met emmers warm water
In het midden van de straat
Ik was blij na twee, drij dagen later
Riepen de kinderen achter mij
Die heeft gelijk een hond gedaan,
Ziet hem gaan
En als ik met mijn Rooske een wandelingsken doe
Roepen alle mensen, pas op zulle maatjes
Zeg mijnheer plakt niet meer, en tegen mijn Roos
Zie dat is het meisje, dat aan haar vrijer vroos
 |
Partituur * Aaneengevrozen * |
 |
1. instrumentaal
|
6 Commentaren
Dag Johan
In Liederen en dansen uit de Kempen, van Harrie Franken, staat dit lied op pagina 278 met melodie. De schrijver vermeldt dat de melodie geleend is van ‘het Franse chansonnette La Baja’, dat ik helaas niet online vind, dus die zoektocht eindigt hier nog niet. Maar misschien kennen jullie ‘La Baja’?
De tekst in Franken is – ik heb de eerste strofe vergeleken – nagenoeg identiek, met enkele verwaarloosbare variaties. Hij is opgetekend in Lommel.
Ik neem aan dat jullie dat boek hebben, anders bezorg ik jullie graag een foto van de partituur.
Dat boek hebben we. In meerdere exemplaren zelfs 🙂
Die “Baja” hebben we inderdaad ook (nog) niet gevonden; de enige “Baja” die ik ken werd in de fifthies gespeeld door de Amerikaanse gitaargroep “The Astronauts”, in de stijl van “The Spotnicks”, dus de naam van de groep is allicht niet toevallig gekozen. Andere liedjes met “Bahia” in de titel lijken in de verste verte niet op deze melodie.
Oja, mijn bericht hierboven sluit uiteraard niet uit dat jullie ook gelijk hebben, dat het lied ook op een volksdansje uit die tijd werd gezongen. In dat geval blijf ik hoogst benieuwd hopen dat we dat ooit vinden.
Ondertussen heb ik “La Baya” gevonden in een uitvoering van Suzy Delair uit 1957, op de LP “Petite Histoire De La Grande Chanson – vol 1”, een reeks platen uitgegeven door Readers Digest. Mijn exemplaren hebben helaas een overstroming meegemaakt, van de platenhoezen is niet veel meer te maken… Er is inderdaad een duidelijke verwantschap met “Aaneengevrozen”, zoals ook deze versie van Georgette Plana op YouTube moet bewijzen:
https://youtu.be/gK_AleimfT0
“La Baya” is een compositie van Henri Christiné op tekst van Marcel Heurtebise, uitgebracht in 1911.
Het lied “Aaneengevrozen” op de muziek van La Baya uit 1911 staat ook (al) in een liedjesschrift Van Eugenius Koopman uit 1917, het heeft dus niet lang geduurd voor er een Vlaamse “contrefact” verscheen.
De tekst is vrijwel identiek, behalve in het begin van de vierde strofe. Koopman schrijft:
Meer dan twee drijhonderd mensen
bleven al lachend voor ons staan
Daar kwam n’en agent met veel pretentie
die vroeg “Héwel, hoe is dat gegaan?”
Voor de rest is het opmerkelijk dat het lied meer dan 60 jaar later nog zo gaaf werd voorgezongen aan Walther Van Riet.
We hebben de partituur hierboven herschreven op basis van de originele uitvoering van “La Baya”
Beste,
Het is ook dezelfde muziek die Walter De Buck gebruikte voor zijn Timeloe Pameloe ( terug te vinden in overzichtsboek WDB pag 378 weliswaar in een andere toonaard geschreven)